Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 08/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
bozdoğan isim (bo'zdoğan) 1. hayvan bilimi Bir doğan türü (Falco aesalon). 2. tarih Yeniçeriler tarafından kullanılan ve atların eyerlerinde asılı duran altı toplu gürz.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
malarya İtalyanca malaria "tıp Anofel türü sivrisineğin sokmasıyla insandan insana bulaşan, titreme, ateş ve ter nöbetleriyle kendini gösteren bir hastalık, ısıtma." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca sıtma karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, malarya yerine, sıtma sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Soru eki cümlede sorudan başka görevlerde kullanıldığı zaman da ayrı yazılır: Güzel mi güzel! Yağmur yağdı mı dışarı çıkamayız.

Günün atasözü/deyimi :
hızını kaybetmek (yitirmek)
Etkisini, geçerliliğini yitirmek, hükmü kalmamak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 10/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
cimdallı isim Bir tür oyun: "Biraz ötede cimdallı oynayan mahalle gençlerine doğru yürüdüler." -Sait Faik Abasıyanık.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
primat Fransızca primate "hayvan bilimi Dört ayaklı, iki ayağı üzerinde de yürüyebilen, ormanda toplu olarak yaşayan, kuyruklu hayvan." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca maymun karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, primat yerine, maymun sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz: %25, ‰50.

Günün atasözü/deyimi :
eldeki yara, yarasıza duvar deliği
Bir kimsenin acı ve sıkıntısı başkasına dert gibi görünmez.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 12/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
deniz rezenesi isim bitki bilimi Maydanozgillerden, deniz kumsallarında bol olarak yetişen, güzel kokulu bir bitki, denizibiği (Crithmum maritimum).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
nominatif Fransızca "dil bilimi Ad soyundan sözün taşıdığı kavramı ek almadan bildiren durum." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yalın durum karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, nominatif yerine, yalın durum sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar: "Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir." -Cenap Şahabettin

Günün atasözü/deyimi :
nihayete ermek
Sona varmak, sonuçlanmak, bitmek.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 14/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
divit isim Arapça (deva:t) eskimiş Hokkadaki mürekkebe batırılarak yazı yazmaya yarayan ve değişik uçları olan bir tür kalem: "Rahlesinin üstünde diviti, kitapları ve değnekleri dururdu." -Yahya Kemal Beyatlı.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
estetik Fransızca esthétique "felsefe Güzelliği ve güzelliğin insan belleğindeki ve duygularındaki etkilerini konu olarak ele alan felsefe kolu." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca güzel duyu karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, estetik yerine, güzel duyu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen "mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak" kelimeleri büyük harfle başlar: Gazi Osmanpaşa Mahallesi, Karaköy Meydanı, Ziya Gökalp Bulvarı, Nene Hatun Caddesi, Reşat Nuri Sokağı.

Günün atasözü/deyimi :
yazın yorulmayan, kışın kurulmaz
Yazın çalışan kışın rahat eder.
Atasözü

-Alıntıdır-
 
Türkçe'nin en az 8 bin 500 yıl öncesine dayanan bir geçmişi bulunmakta. İngilizce gibi diller en fazla 600-700 yıllıktır. Dünya üzerinde en çok konuşulan diller arasında 6. sırada. Yeni kelimeler üretmeye uygun dillerden biri. Ayrıca son derece kıvrak bir dil. ('Kıvrak' sözcüğü hiç bilimsel olmadı ama, aşağıda ne demek istediğimi anlayacaksınız.)
Bakınız! Türkçe iki kelimeyle kaç cümleye izin veriyor.
Pencereyi aç!
Pencereye açar mısın?
Pencereyi açar mısnız?
Pencereyi açsana!
Pencereye açabilir misiniz?
Pencereyi açabilir miydiniz?
Pencereyi açsaydınız.
Pencereyi açınız.
Pencereyi açmalısınız.
Pencereyi açarsanız!
Pencereyi açmalıydın vs vs bu daha böyle epeyce gidebilir ama yetmez mi?
Ayrıca Türkçeyle,
"Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesineymişmiş" gibi 77 harflik bir sözcük yapabiliyorsunuz.
Bu arada bilgisunarda (internet) dolaşan e-postalardan birinde, Türkçeyle İngilizce karşılaştırılmış.
 
Ders 1) Bir Türkçe kelime 17 İngiliz kelimesine bedeldir.
-Afyonkarahisarlılaştıramadıklarmızdan mısınız?
İngilizce tercümesi:
-Are you one of those people whom we unsuccesfully tried to make resemble the citizens of Afyonkarahisar?
 
Ders 2) Yeni başlayanlar için tercüme cümlesi,
-Üç cadı üç swatch saate bakıyorlar. Hangi cadı hangi saate bakıyor?
İngilizce tercümesi:
-Three witches watch three swatch watches. Which witch watch which swatch watch?
 
Ders 3) Şimdi ileri derece tercümesi:
-Üç travesti cadı üç swatch saatin butonuna bakıyorlar Hangi travesti cadı hangi swatch saatin hangi butonuna bakıyor?
İngilizce tercümesi:
-Three switched witches watch three swatch watch's switches. Which switched witch watch which swatch watch's which switch? (Bunu kendiniz yüksek sesle okuyun, lütfen!)
 
İşte İngilizce'nin bittiği an!
Sırada istatiski bir bilgi var. Türkçede yer alan sözcüklerden yüzde 14.18'i  (104.481 sözcüğün 14.816'sı) yabancı dilden Türkçeye girmiş.
Sona eklemeli bir dil olan Türkçede, basit bir kökten çok sayıda sözcük türetebilirsiniz.
...
 
-Kemal ATALAY, "Alo Türkçe Neredesin? " eserinden alıntı yapılmıştır.
 
 
YANLIŞ                           DOĞRU
dizayn----------------------tasarım
forwardla------------------gönder
relaks olmak---------------rahatlamak
print out-------------------çıktı
save etmek----------------kaydetmek
air conditioned------------havalandırmalı
anons etmek--------------duyurmak
ambians--------------------ortam, hava
timing-----------------------zamanlama
absürt----------------------saçma, anlamsız
konfirme etmek------------doğrulamak
call center------------------>çağrı merkezi
no comment-----------------yorum yok
online-------------------------çevrim içi
okeylemek-------------------onaylamak
extre--------------------------hesap özeti
printer------------------------yazıcı
entegre olmak---------------bütünleşmek
trend--------------------------moda, akım
empoze etmek---------------dayatmak
spontane---------------------doğal, içten gelen
insert et----------------------ekle
scanner-----------------------tarayıcı
elimine etmek----------------elemek
koordinasyon-----------------eşgüdüm
konsept-----------------------genel kavram, içerik
perspektif---------------------bakış açısı
extra---------------------------fazladan
feedback----------------------geri bildirim
restorasyon-------------------onarım
mentalite-----------------------anlayış, zihniyet
revize etmek ------------------gözden geçirmek
eksper--------------------------uzman, bilirkişi
start almak---------------------başlamak
laptop---------------------------dizüstü
vizyon---------------------------gösterim
performans---------------------başarım
fonksiyon-----------------------işlev
bodyguard----------------------koruma
kamufle etmek------------------gizlemek
faks------------------------------belgeç
mesaj----------------------------ileti
transfer-------------------------aktarım
departman----------------------bölüm
stop etmek----------------------durmak
kominikasyon-------------------iletişim
firewall---------------------------güvenlik duvarı
CV--------------------------------özgeçmiş
nick name------------------------takma ad
versiyon-------------------------sürüm
global-----------------------------küresel
illegal-----------------------------yasadışı
monoton-------------------------teküze
imitasyon------------------------taklit, yapma
izolasyon-------------------------yalıtım
data-------------------------------veri