« önceki sonraki »
Sayfa: 1 ... 42 43 44 45 46 [47] 48 49 50 51 52 ... 124   Aşağı git

Gönderen Konu: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ  (Okunma sayısı 528672 defa)

0 Üye ve 2 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #460 : 17 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 16/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
düşünce isim 1. Uzay ve zamanın ötesinde, öznenin dışında, kendiliğinden var olan, duyularla değil, yalnızca ruhen algılanabilen asıl gerçeklik, mütalaa, fikir, ide, idea: "Anlaşmazlıklarda aracılığına, zor durumlarda düşüncesine başvurulur." -Tarık Buğra. 2. Dış dünyanın insan zihnine yansıması. 3. Niyet, tasarı. 4. mecaz Tasa, kaygı, sıkıntı: Sınıfta kalma düşüncesi uykumu kaçırdı. 5. felsefe İlke, yönetici sav.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
etimolojik Fransızca étymologique "Köken bilimi ile ilgili." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca köken bilimsel karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, etimolojik yerine, köken bilimsel sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğunda, yer adının ilk harfi büyük yazılır: Hisar'dan, Boğaz'dan, Köşk'e.

Günün atasözü/deyimi :
hangi dağda kurt öldü?
Birisinden beklenmeyen bir davranış görüldüğünde şaşma ve sitem bildirmek için kullanılan bir söz.
Atasözü

Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #461 : 17 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 17/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
faikiyet isim Arapça (fa:ikiyet) eskimiş 1. Üstünlük. 2. Yükseklik.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
etnograf Fransızca ethnographe "Etnografya uzmanı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca budun betimci karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, etnograf yerine, budun betimci sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Arapça ve Farsça kökenli kişi ve yer adları Türkçenin ses ve yapı özelliklerine göre yazılır: Ahmet, Bedrettin, Fuat, Mehmet, Necmettin, Saadettin; Cezayir, Fas, Filistin, Mısır, Suudi Arabistan; Bağdat, Cidde, Erdebil, Halep, İsfahan, İskenderiye, Medine, Şam, Şiraz, Tahran, Tebriz, Trablusgarp.

Günün atasözü/deyimi :
beylik çeşmeden su içme
Resmî işlerde dikkatli olmak gerekir.
Atasözü
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #462 : 18 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 18/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
göğüs darlığı isim tıp Solunumu güçleştiren hastalık: "Fikrince, güya bu koku, göğüs darlığına birebirmiş." -Sermet Muhtar Alus.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
konsinye Fransızca consigne "Bir satıcının, başka bir satıcı, dağıtıcı veya komisyoncuyla mallarının ederini satıldıktan sonra almak üzere yaptığı satış." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca satasıya karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, konsinye yerine, satasıya sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Gök cisimlerinin adları bitişik yazılır: Altıkardeş (yıldız kümesi), Arıkovanı (yıldız kümesi), Büyükayı (yıldız kümesi), Demirkazık (yıldız), Küçükayı (yıldız kümesi), Kervankıran (yıldız), Samanyolu (yıldız kümesi), Yedikardeş (yıldız kümesi).

Günün atasözü/deyimi :
eksik gelmek
Yetişmemek, yetmemek.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #463 : 19 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 19/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
hava kazması isim denizcilik Gemi kurtarmada basınçlı hava kullanarak deniz dibini kazan, temizleyen, oyan araç.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
konsolidasyon Fransızca consolidation "ekonomi Kısa vadeli bir devlet borcu yerine uzun vadeli bir borç oluşturulması." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca süreletme karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, konsolidasyon yerine, süreletme sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yer adlarında kullanılan batı, doğu, güney, kuzey, aşağı, yukarı, orta, iç, yakın, uzak kelimeleri ayrı yazılır: Batı Trakya, Doğu Anadolu, Güney Kutbu, Kuzey Amerika, Aşağı Ayrancı, Yukarı Ayrancı, Orta Doğu, İç Asya, Yakın Doğu, Uzak Doğu.

Günün atasözü/deyimi :
izlenim (izlemini) bırakmak (vermek)
Etki bırakmak.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #464 : 20 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 20/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
hoşkuran isim (ho'şkuran) bitki bilimi Çiçekleri, dalları ıspanak gibi pişirilen bir yıllık otsu bir bitki, tilkikuyruğu (Amaranthus lividus).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
konson Fransızca conson "dil bilimi Ses yolunda bir engele çarparak çıkan ses, sessiz." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca ünsüz karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, konson yerine, ünsüz sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Mahalle, bulvar, cadde, sokak, ilçe, köy vb. yer ve kuruluş adlarında şahıs adları ayrı yazılır: Yunus Emre Mahallesi; Gazi Mustafa Kemal Bulvarı; Ziya Gökalp Bulvarı; Nene Hatun Caddesi; Fevzi Çakmak Sokağı, Cemal Nadir Sokağı; Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi.

Günün atasözü/deyimi :
duymazlıktan gelmek
İlgilenmek istemediği için duymamış gibi davranmak.
Deyim 
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #465 : 21 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 21/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
istimdat etmek Yardıma çağırmak, yardım istemek: "Fasih, içini çekti, mukaddes bir taş heykelden istimdat eden bir biçare tavrını aldı." -Ahmet Hikmet Müftüoğlu.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
travma Fransızca trauma "1. ruh bilimi Canlı üzerinde beden ve ruh açısından önemli ve etkili yaralanma belirtileri bırakan durum, sadme. 2. tıp Bir doku veya organın yapısını, biçimini bozan ve dıştan mekanik bir tepki sonucu oluşan yerel yara." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca sarsıntı karşılığı önerilmiştir

Bundan sonra demek ki, travma yerine, sarsıntı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Dış, iç, sıra sözleriyle oluşturulan birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır: ahlak dışı, çağ dışı, din dışı, kanun dışı, olağan dışı, yasa dışı; ceviz içi, hafta içi, yurt içi; aklı sıra, ardı sıra, peşi sıra, yanı sıra.

Günün atasözü/deyimi :
soluğunu kesmek
Bir şey çok heyecan veya korku vermek.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #466 : 22 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 22/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
istizan isim Arapça (isti:za:nı) eskimiş Yetki isteme, izin isteme.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
travmatoloji Fransızca traumatologie "Cerrahinin yara ve bereleri tedavi eden bölümü." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca sarsıntı bilimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, travmatoloji yerine, sarsıntı bilimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
-an/-en, -r/-ar/-er/-ır/-ir, -maz/-mez ve -mış/-miş sıfat-fiil eklerinin kalıplaşmasıyla oluşan birleşik kelimeler bitişik yazılır: oyunbozan, damargenişleten; betonkarar, yurtsever; güçbeğenir, külyutmaz, kadirbilmez; çokbilmiş, güngörmüş.

Günün atasözü/deyimi :
düğüm vurmak
1. Düğümlemek. 2. mecaz Parasını pintilik ederek saklamak, biriktirmek.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #467 : 23 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 23/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kadıboğan isim Ceviz büyüklüğünde hamur yuvarlaklarının fırında pişirilmesinden sonra üzerine şerbet dökülerek hazırlanan bir tatlı türü.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
tretuvar Fransızca trottoir "Sokaklarda, caddelerde yürümek için yapılmış yüksekçe yer." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yaya kaldırımı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, tretuvar yerine, yaya kaldırımı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yer ve millet adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar: Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Maraş dondurması, Van kedisi.

Günün atasözü/deyimi :
eteğe varmak
Yardım istemeye gitmek.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #468 : 25 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 24/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
açık pembe isim 1. Pembenin bir veya birkaç ton açığı. 2. sıfat Bu renkte olan. 

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
likidasyon Fransızca liquidation "ticaret Bir ticaret kuruluşunun batması, kapanması vb. sebepler üzerine hesapların kesilmesi, alacaklılara, ortada kalan mal ve paradan paylarına düşen miktarın verilmesi." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca tasfiye karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, likidasyon yerine, tasfiye sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır: aşevi, bakımevi, basımevi, doğumevi, gözlemevi, huzurevi, konukevi, orduevi, öğretmenevi, polisevi, yayınevi.

Günün atasözü/deyimi :
resim gibi
Çok güzel.
Deyim

Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #469 : 25 Haziran 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 25/06/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kırkikindi isim (kı'rkikindi) 1. Genellikle Orta Anadolu'da ikindi zamanı yağan sürekli yağmurlar. 2. Bu yağmurun yağdığı dönem: "Onları ancak kırkikindi vakti yağan yağmur kamçılar, yatıştırırdı." -Ruşen Eşref Ünaydın.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
likidite Fransızca liquidité "ticaret 1. Para ve ticaretle ilgili işlemlerde kullanılabilecek durumda olan satın alma gücü. 2. Kolaylıkla paraya çevrilebilme özelliği fazla olan varlıklar." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca akışkanlık karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, likidite yerine, akışkanlık sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Benzetme yoluyla insanın bir niteliğini anlatmak üzere bitki, hayvan ve nesne adlarıyla kurulan birleşik kelimeler ayrı yazılır: çetin ceviz, çöpsüz üzüm; eski kurt, sarı çıyan, sağmal inek; eski toprak, eski tüfek, kara maşa, sapsız balta.

Günün atasözü/deyimi :
kulağına çalınmak
Başkasına söylenirken kendisi de duymuş olmak.
Deyim
Kayıtlı
Sayfa: 1 ... 42 43 44 45 46 [47] 48 49 50 51 52 ... 124   Yukarı git
« önceki sonraki »