« önceki sonraki »
Sayfa: 1 ... 33 34 35 36 37 [38] 39 40 41 42 43 ... 124   Aşağı git

Gönderen Konu: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ  (Okunma sayısı 529166 defa)

0 Üye ve 2 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #370 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 19/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
atel isim Fransızca attelle Kırılmış kemiklerin düzgün bir biçimde sarılabilmesi için kullanılan türlü malzemelerden yapılmış destek.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
mikoloji Fransızca mycologie "Mantarların yapılarını, yaşayışlarını ve yol açtıkları hastalıkları inceleyen bilim dalı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca mantar bilimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, mikoloji yerine mantar bilimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İçeri, dışarı, ileri, şura, bura, ora, yukarı, aşağı gibi sözlerin ek aldıklarında sonlarında bulunan ünlü düşmez: içerde değil içeride, dışardan değil dışarıdan, ilerde değil ileride, şurda değil şurada, burda değil burada, orda değil orada, yukarda değil yukarıda, aşağda değil aşağıda.

Günün atasözü/deyimi :
sermayen bir yumurtaysa taşa çal
Yetersiz olanaklarla büyük işler yapmayı tasarlıyorsan başarılı olamazsın, vazgeç daha iyi.
Atasözü
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #371 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 20/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
erim (I) isim Bir şeyin erebileceği uzaklık, menzil: "El erimi. Göz erimi."
erim (II) isim Muştu.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
maskulen Fransızca masculin "Erkeği andıran, erkeğe benzeyen, erkek gibi." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca erkeksi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, maskulen yerine erkeksi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren kelimelerden sonra virgül konur: Peki, gideriz. Hayhay, memnun oluruz. Haydi, geç kalıyoruz.

Günün atasözü/deyimi :
acı acıyı keser, su sancıyı
Bir güçlüğü yenmek için başka bir güç yola başvurulmalıdır.
Atasözü
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #372 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 21/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
nevruz isim (nevru:zu) Farsça 1. Eski takvimlere göre yılın ve baharın ilk günü sayılan martın yirmi birine rastlayan gün. 2. bitki bilimi Çiçekleri aslanağzına benzeyen, türlü renkte bir kır bitkisi. 3. bitki bilimi Nevruz otu.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
market maker İngilizce market maker "ekonomi Piyasa oluşturan, alışveriş ortamını sağlayan kimse." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca piyasa kurucu karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, market maker yerine piyasa kurucu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Soru ekinden sonra gelen ekler, bu eke bitişik olarak yazılır: Okuyor muyuz? Güler misin, ağlar mısın?

Günün atasözü/deyimi :
şenlik görmemiş
Terbiyesiz, görgüsüz (kimse).
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #373 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 22/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
su bilimi isim Suların mekanik, fizik, kimya ve biyoloji bakımından özelliklerini inceleyen bilim, hidroloji.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
hidrofobi Fransızca hydrophobie "ruh bilimi Sudan korkma." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca su korkusu karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, hidrofobi yerine su korkusu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
-mak, -mek ile biten mastarlardan sonra -a / -e / -ı / -i eklerinden biri geldiğinde k ünsüzü y'ye dönüşür: kazanmak-a > kazanma-y-a, aldanmak-ı > aldanma-y-ı, sevmek-e > sevme-y-e, görmek-i > görme-y-i.

Günün atasözü/deyimi :
su kesmek
Sulanmak.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #374 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 23/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
meteoroloji istasyonu isim Hava kürede sık sık görülen değişiklikleri inceleyen ve ölçen gözlemevi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
hidrofor Fransızca hydrophore "Basınç uygulayarak suyu binanın üst katlarına çıkaran düzenek." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca subasar karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, hidrofor yerine subasar sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
"İken" ayrı olarak yazılabildiği gibi kelimelere eklenerek de yazılabilir: çalışır-ken (çalışır iken), durmuş-ken (durmuş iken), olgun-ken (olgun iken).

Günün atasözü/deyimi :
her şeyin yokluğu yokluktur
İnsana gerekli olan şey küçük ve değersiz de olsa yokluğunda kendini belli eder.
Atasözü
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #375 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 24/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
mühür gözlü sıfat 1. Koyu renkte, iri, beğenilen gözlü. 2. isim, mecaz, edebiyat Sevgili: "Mühür gözlüm seni elden / Sakınırım, kıskanırım"- Âşık Ali İzzet.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
guard İngilizce "spor Karşılaşmada oyuna yön veren oyuncu, eksen oyuncu." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca oyun kurucu karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, guard yerine oyun kurucu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz: %25, ‰50.

Günün atasözü/deyimi :
akı ak karası kara
Beyaz tenli, kara gözlü, kara saçlı.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #376 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 25/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
gagaburun, -rnu isim. (gaga'burun) denizcilik Baş bodoslaması gagayı andırır biçimde yapılmış ticaret yelkenlisi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
gidon Fransızca guidon "Bisikletin ön tekerlek maşası üstüne bağlanmış, iki elle kullanılan yön değiştirme aracı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yönelteç karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, gidon yerine yönelteç sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki kısa çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle başlamaz: Bir zamanlar -bu zamanlar çok da uzak değildir, bundan on, on iki yıl önce- Türk saltanatının maddi sınırları uçsuz bucaksız denilecek kadar genişti. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

Günün atasözü/deyimi :
kalıp kıyafetle adam adam olmaz
Gösterişli bir vücut, iyi bir giyim kuşam, kişiye insanlık değeri kazandırmaz.
Atasözü
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #377 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 26/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kıranta sıfat (kıra'nta) İtalyanca quaranta 1. Saçları ağarmaya başlamış (erkek): "Yeni şube reisi, kırk beşlik, ellilik, kıranta, ağzı kalabalık bir adam."- M. Ş. Esendal. 2. İlerlemiş yaşına rağmen bakımlı, özenli (erkek): "Masanın başında, güneşten yanmış yüzü, sert ve derin çizgilerle dolu, keskin bakışlı, kıranta bir adam oturuyor."- E. M. Karakurt. 3. Kırlaşmış (saç, sakal): "Erkek, tıraşı uzamış kıranta saçlı, kırk yaşlarında bir köylüydü."- R. N. Güntekin.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
genitif Fransızca génitif "dil bilimi Ad görevindeki sözün taşıdığı kavramı başka bir kavrama -ın / -in / -un / -ün, -nın / -nin / -nun / -nün ekiyle bağlayan durum." anlamındaki bu söz için dilimizde Kurumumuzca tamlayan durumu karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, genitif yerine tamlayan durumu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır: emretmek, darbetmek, dercetmek, reddetmek.

Günün atasözü/deyimi :
saçı sakalı akar gibi
Üstü başı perişan bir durumda.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #378 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 27/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
doğaçlama tiyatro isim Önceden yazılmış metne dayanmayan, taslağı önceden kararlaştırılmış olan halk tiyatrosu, tuluat tiyatrosu.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
finalizm Fransızca finalimse "felsefe Her şeyin bir erekle belirlendiğini, bir ereğe yöneldiğini, her şeyin bir ereklik yasasına göre olup bittiğini benimseyen görüş." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca erekçilik karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, finalizm yerine erekçilik sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Rengin tonunu belirtmek üzere renkten önce kullanılan sıfatlar ayrı yazılır: açık mavi, kara sarı, kirli beyaz, koyu yeşil.

Günün atasözü/deyimi :
söz düşürmek
Konuşmayı belli bir konuya getirmek.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2149
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #379 : 19 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 28/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kazanılmış hak, -kkı isim, hukuk Yürürlükte olan hükümlere göre bir kimse yararına sabit olan hak, müktesep hak, hakkımüktesep: "Ağlamakla kazanılmış hak, hıçkırıklarımızı dinleyecek kalp yoktur."- A. İlhan.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
endirekt Fransızca indirect "Doğrudan doğruya olmayan, dolayısıyla olan." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca dolaylı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, endirekt yerine dolaylı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İsim durum ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikilemeler ayrı yazılır: omuz omuza, yan yana; günden güne, içten içe; göze göz, teke tek; boşu boşuna, peşi peşine.

Günün atasözü/deyimi :
kurtla ortak olan tilkinin hissesi ya tırnaktır ya bağırsak
Ortağı güçlü ve hileci olan kimse ortağının kendisine vereceği işe yaramaz paya razı olmak zorundadır.
Atasözü
Kayıtlı
Sayfa: 1 ... 33 34 35 36 37 [38] 39 40 41 42 43 ... 124   Yukarı git
« önceki sonraki »