Türkçü Turancı Otağ

TÜRKLÜK ve TÜRK DÜNYASI OTAĞI => TÜRK - TURAN DÜNYASI => Konuyu başlatan: TiginNoyan - 13 Ağustos 2007

Başlık: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: TiginNoyan - 13 Ağustos 2007
Gök Türk kağanlıklarını yöneten kişilerin listesini hazırladım. Unvanların hepsini yazmadım, yalnızca en çok kullandıklarını ya da literatürde en çok bilinen biçimlerini yeğledim. Ayrıca Türkçe biçimi şimdilik bilinmeyen ve yalnızca Çincesi bilinen unvanlarda da Eski Türkçe Ḳaġan yerine günümüz Türkiye Türkçesi'ndeki biçimi Kağan'ı kullandım. Çince yazarken hem yeni Pinyin hem de eski Wade-Giles çevriyazı sistemine uygun biçimleri yazdım, vurgularını bulamadığım heceleri vurgusuz yazmak zorunda kaldım. Karakter olarak Klâsik Çince karakterleri kullandım ama okunuşlarının yazımında kullanılan program bende olmadığı ve şu anda onların eski okunuşlarının hepsine ulaşamadığım için günümüz Çincesi’ndeki okunuşları kullanmak zorunda kaldım. Soğdça adların okunuşlarını tam bilmediğim için onları çevriyazı biçimleriyle bıraktım.


Doğu Kağanları:

1 ) Bumın İllig Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 551-552.
Adı: Türkçe Bumın ya da Tümen, Çincede Tŭmèn (T’u-men) 土門.
Unvanları: Türkçe Bumın İllig Ḳaġan (yazıtlarda Bumın Ḳaġan), Soğdça’da βwmyn γ'γ'n ve Çincede Tŭmèn Yīlì Kĕhàn (T’u-men Yi-li K’e-han) 土門伊利可汗.

2 ) Yĭxījì Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 552-553.
Adı: Türkçe Ḳara, Çincede Kēluó (K’e-luo) 科羅.
Unvânı: Çince'de Yĭxījì Kĕhàn (Yi-hsi-chi K’e-han) 乙息記可汗.

3 ) Mùgān Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 553-572.
Kağan olmadan önceki unvânı: Çincede Yāndū Sìjīn (Yen-tu Ssu-chin) 燕都俟斤 (Sìjīn 俟斤 = İrkin/Erkin).
Kağanlık unvânı: Eğer Mugan Türkçe ise Eski Türkçede sözcükler M ile başlamadığı için Buḳan Ḳaġan olması gerekir ancak Türkçede Buḳan diye bir sözcük ya da adın varlığı bilinmiyor (ne var ki Kırım’a saldıran Gök Türk komutanının adı Yunanca kaynaklarda Boukhanos Βουχανος olarak geçiyor); Soğdçada Mwγ'n γ'γ'n (Mwx’n x’γ’n olarak da yazılıyor), Çincede Mùgān Kĕhàn (Mu-kan K’e-han) 木杆可汗.

4 ) Tapar/Taspar Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 572-581.
Adı: Türkçede Tapar ve Soğdçada T’sp’r (Taspar ya da Tatpar).
Unvânı: Soğdçada T’sp’r γ'γ'n ve Çincede Ta/Tuóbō Kěhàn (T’o-po K’e-han) 佗鉢可汗.

5 ) Umna Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıl: 581.
Adı ve Unvânı: Adı Soğdça Umna olup Çincede Ānluó (An-luo) 菴羅 olarak geçmesine karşılık kağanlık unvânı alıp almadığı bilinmemektedir.

(İç Savaş, devlet birkaç yönetici arasında bölünür, Nevêr tarafından birleştirilir)

6 ) Işbara Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 582-587.
Adı: Soğdça Nw’’r (Nevêr/Ñevar/Nivar), Çincede Shètú (She-t’u) / Niètú (Nieh-t’u) 攝圖.
Unvânı: Türkçede Işbara Ḳaġan, Soğdçada Nw’’r γ'γ'n ve Çincede Ĕrfú Kěhàn (Er-fu K’e-han) 爾伏可汗 ile Shābōlüè Kěhàn (Sha-po-lüeh K’e-han) 沙鉢略可汗.

7 ) Baġa Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 587-588.
Kağanlık öncesi adı ve unvânı: Türkçede bir olasılıkla Çulluġ, Çince’de Yèhù Chŭluóhòu (Ye-hu Ch’u-luo-hou) 葉護處羅侯 (Yèhù 葉護 = Yabġu).
Unvânı: Türkçe Baġa Ḳaġan ya da Yabġu Ḳaġan, Çincede Mòhè Kěhàn (Mo-he K’e-han) 莫賀可汗 ya da 莫何可汗 ve Yèhù Kěhàn (Ye-hu K’e-han) 葉護可汗.

8 ) Dūlán Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 588-600.
Adı: Çincede Yōngyúlǘ (Yung-yü-lü) 雍虞閭.
Unvânı: Çincede Dū/Dōulán Kěhàn (Tu/Tou-lan K’e-han) 都蘭可汗.

9 ) Qĭmín Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 600-609.
Adı: Türkçe Tölis, Çincede Tūlì (T’u-li) 突利.
Unvânı: Çincede Yīlìdou Qĭmín Kěhàn (Yi-li-tou Ch’i-min K’e-han) 伊利(?)啟民可汗.

10 ) Shĭbì Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 609-619.
Adı: Çincede Duōjíshì/Doují (Tuo-chi-shih/Tou-chi) 咄吉世.
Unvânı: Çincede Shĭbì Kěhàn (Shih-pi K’e-han) 始畢可汗.

11 ) Tölis Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 619-621.
Adı: Türkçede bir olasılıkla Çulluġ, Çincede Chŭluóhòu (Ch’u-luo-hou) 處羅侯.
Unvânı: Türkçe Tölis Ḳaġan ve Yabġu Ḳaġan, Çincede Tūlì Kěhàn (T’u-li K’e-han) 突利可汗 ve Yèhù Kěhàn (Ye-hu K’e-han) 葉護可汗.

12 ) İllig Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 621-630.
Adı: Çincede Duōbì (To-pi) 咄苾.
Unvânı: Türkçe İllig Ḳaġan ve Çincede Xié/Jiélì Kěhàn (Hsieh/Chieh-li K’e-han) 頡利可汗.

(630’da, Táng [T’ang] 唐 Sülâlesi Doğu Kağanlığı’nı yıkar)

13 ) Dabu Kağan (âsî):
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 630-638.
Unvânı: Çince’de Dabu Kěhàn (Ta-pu K’e-han) (?)(?)可汗.

14 ) Yugu Şad:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 638-639.
Unvânı: Çincede Yugu Shè (Yü-ku She) (?)(?)殺.

15 ) Yĭmí Nizek Sìlìbì Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 641-643. Çin’e yerleştirilen Gök Türklerin başına Táng (T’ang) 唐Sülâlesi’nce getirilmiştir.
Adı: Çincede Simo (Ssu-mo) 思摩.
Unvânı: Çincede Yĭmí Níshú Sìlìbì Kěhàn (Yi-mi Ni-shu Ssu-li-pi K’e-han) 乙彌泥孰俟力苾可汗 ya da Yĭmí Níshú Qílìbì Kěhàn (Yi-mi Ni-shu Ch’i-li-pi K’e-han) 乙彌泥孰俟利苾可汗. Soğdça Nîzek adının Çincedeki biçimi Níshú’dur (Ni-shu) 泥熟. 俟 karakteri Sì (Ssu) ve Qí (Ch’i) olarak okunmaktadır.

16 ) Yĭzhù Çabış Kağan (âsî):
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 638/639-648/650.
Adı: Çincede Hubo (Hu-po) 斛勃.
Unvanları: Önce Çabış (Çavuş; Çincede Chēbí [Ch’e-pi] 車鼻) iken sonradan Çincede Yĭzhù Chēbí Kěhàn (Yi-chu Ch’e-pi K’e-han) 乙注車鼻可汗 olarak geçen unvânı aldı.

17 ) Āshǐnà Nizek Beg Kağan (âsî):
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 679-680.
Adı: Soğdça-Türkçe Nizek Beg olabilir, Çincede Āshǐnà Níshúfú (A-shih-na Ni-shu-fu) 阿史那泥熟匐. Fú 匐genellikle Türkçe Beg için kullanılmıştır.

18 ) Āshǐnà Fúniàn Kağan (âsî):
Kağanlık Yaptığı Yıl: 681.
Adı: Çincede Āshǐnà Fúniàn (A-shih-na Fu-nien) 阿史那伏念.

19 ) İltiriş Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 682-691.
Adı: Türkçe Ḳutluġ, Çincede Āshĭnà Gǔduōlù (A-shih-na Ku-tuo-lu) 阿史那骨咄祿.
Unvanları: Türkçe Ḳutluġ Ḳaġan ve İltiriş Ḳaġan, Çincede Gǔduōlù Kěhàn (Ku-tuo-lu K’e-han) 骨咄祿可汗ve Xié/Jiédiēlìshī Kěhàn (Hsieh/Chieh-tieh-li-shih K’e-han) 頡跌利施可汗.

20 ) Ḳapġan Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 691-716.
Kağanlıktan önceki unvânı: Türkçe Bögü ya da Beg Çor olduğuna ilişkin görüşler vardır, ben Beg Çor’u daha doğru buluyorum; Çincede Mòchuò (Mo-ch’o) 默啜.
Unvanları: Türkçe Bögü Ḳaġan ve Ḳapġan Ḳaġan, Çincede Mòchuò Kěhàn (Mo-ch’o K’e-han) 默啜可汗.

21 ) İnel Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıl: 716.
Adı: Türkçe Bögü olabilir, Çincede Fújù (Fu-chü) 匐俱.
Unvânı: Türkçe İnel Ḳaġan (bir görüşe göre İni İl-Ḳaġan, ancak ben şimdilik İnel görüşünü destekliyorum), Çincede Yíniè Kěhàn (Yi-nieh K’e-han) 移涅可汗.

22 ) Bilge Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 716-734.
Adı: Çincede Mòjílián (Mo-chi-lien) 默棘連.
Unvânı: Türkçe Bilge Ḳaġan, Çincede Píjiā Kěhàn (P’i-chia K’e-han) 毗伽可汗.

23 ) Yīrán Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 734-740.
Unvânı: Çince’de Yīrán Kěhàn (Yi-jan K’e-han) 伊然可汗.

24 ) Teŋri Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 740-741.
Unvânı: Türkçe Teŋri Ḳaġan, Çincede Cheng/Dēnglì Kěhàn (Ch’eng/Teng-li K’e-han) 登利可汗.

25 ) (Adı ve unvânı bilinmiyor; Bilge Ḳaġan'ın oğullarından biri)

26 ) (Adı ve unvânı bilinmiyor; Bilge Ḳaġan'ın oğullarından biri)

27 ) Ḳutluġ Yabġu:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 741-742.
Unvânı: Türkçe Ḳutluġ Yabġu, Çincede Gǔduōlù Yèhù (Ku-tuo-lu Ye-hu) 骨咄祿葉護.

28 ) Ozmış Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 742-744.
Kağanlıktan Önceki Unvânı: Türkçe Ozmış Tigin.
Kağanlık Unvânı: Türkçe Ozmış Ḳaġan (bunu Özmiş diye okuyanlar varsa da yazıtlarda Ozmış olarak yazılmıştır), Çincede Wūsūmĭshī Kěhàn (Wu-su-mi-shih K’e-han) 烏蘇米施可汗.

29 ) Báiméi Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 744-745.
Unvânı: Çincede Báiméi Kěhàn (Pai-mei K’e-han) 白眉可汗 (Ak Kaşlı Kağan) olduğuna göre Türkçede Aḳḳaş Ḳaġan olabilir ancak elimizde bunu kanıtlayacak yazılı bir belge bulunmamaktadır.


Batı Kağanları:
 
1 ) İstemi Yabġu (bağımsız değil):
Yabġuluk Yaptığı Yıllar: 552-576.
Adı: Türkçe yazıtlarda İstemi; Yunancada Silziboulos ΣΙΛΖΙΒΟΥΛΟΣ / Σιλζιβουλοσ, Dizaboulos ΔΙΖΑΒΟΥΛΟΣ / Διζαβουλοσ, Stembis ΣΤΕΜΒΙΣ / Στεμβισ, Arapçada Sincibû  ﻮﺒﺠﻨﺴ  ve Çince’de Shìdiănmì (Shih-tien-mi) 室點蜜 / Shìdìmĭ (Shih-ti-mi) 室帝米. Yaptığımız incelemeye göre Ziboulos, Zaboulos, Cibû ve sonraki Tǒng Yabġu Kağan için kullanılan Yunanca Ziebel, Ermenice Cebu, Gürcüce Cibgu Türkçe Yabġu’ya denk gelmektedir. İstemi ve Stembis ise bu adın Çince çevriyazısına daha yakın durmaktadır. İlk hece olan Sil/Di/Sin/Shì Türkçe Sı sözcüğüne benzemektedir. Bu durumda, Gök Türk yazıtlarında İstemi Ḳaġan olarak geçen bu kişinin gerçek unvânı Sı Yabġu olabilir mi? Kesin bir şey söyleyemiyoruz.
Unvanları: Türkçede İstemi Yabġu (yazıtlarda İstemi Ḳaġan), Çincede Shìdiănmì Yèhù (Shih-tien-mi Ye-hu) 室點蜜葉護.

2 ) Tarduş Yabġu/Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 576-603.
Adı: Soğdçada Tardu, Yunancada Tardou Ταρδου, Çincede Dátóu (Ta-t’ou) 達頭olarak geçen bu ad, Türkçe Tarduş olmalıdır.
Unvanları: Türkçe Tarduş Yabġu/Ḳaġan ve Bilge Ḳaġan, Çincede Dátóu Kěhàn (Ta-t’ou K’e-han) 達頭可汗 ve Bùjiā Kěhàn (Pu-chia K’e-han) 步迦可汗.

3 ) Niri Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 603-611.
Adı: Çincede Hésànà (He-sa-na) 曷薩那.
Unvânı: Soğdçada P’y Nry X’γ’n, Çincede Níjuē Chŭluó Kěhàn (Ni-chüeh Ch’u-luo K’e-han) 泥撅處羅可汗.

4 ) Shèguì Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 611-618.
Unvânı: Çincede Shèguì Kěhàn (She-kui K’e-han) 射匱可汗.

5 ) Tǒng Yabġu Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 618-630.
Unvânı: Çincede Tǒng Yèhù Kěhàn (T’ung Ye-hu K’e-han) 統野護可汗.

(Bundan sonrakiler Táng [T’ang] 唐 Sülâlesi’ne bağlılar; iç savaş başlar)

6 ) Baġatur Külüg İlteber Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 630.
Kağanlıktan Önceki Unvanları: Çincede Mòhèduō (Mo-he-to) 莫賀咄 olan Türkçe Baġatur ve Yǎngsù Tèjìn (Yang-su T’e-chin) 鞅素特靳 (Tèjìn = Tigin).
Kağanlık Unvânı: Çincede Mòhèduō Hòu Qūlì Sìpí Kěhàn (Mo-he-tuo Hou Ch'ü-li Ssu-p'i K’e-han; Qūlì = Külüg [Ünlü], Ssu-p'i = İlteber) 莫賀咄候屈利俟毗可汗, Qūlì Sìpí Kěhàn (Ch'ü-li Ssu-p'i K'e-han; Külüg İlteber Kagan) 屈利俟毗可汗 ya da Sì Qūlìsìpí Dūlù (Ssu Ch'ü-li-ssu-p'i Tu-lu) 俟屈利俟毗都陸.

7 ) Yĭpí Işbara Sì Yabġu Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 630-633.
Kağanlıktan Önceki Unvânı: Çincede Xi/Tielì Tèjìn (Hsi/li T'e-chin) 咥利特靳.
Kağanlık Unvânı: Çincede Yĭpí Bōluó Sì Yèhù Kěhàn (Yi-p'i Po-luo Ssu Ye-hu K’e-han) 乙毗鉢羅肆葉護可汗.

8 ) Tarduş Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 633-634.
Adı: Soğdça Nîzek, Çincede Níshú (Ni-shu) 泥孰.
Unvânı: Çincede Duōluó Kěhàn (To-luo K’e-han) 咄羅可汗, Türkçe Tarduş Ḳaġan olabilir; Tūn’ālübá Xìlìpi Duōlù Kěhàn (T’un-a-lü-pa Hsi-li-pi To-lu K’e-han) 吞阿(?)拔系利(?)咄陸可汗.

9 ) Işbara İltiriş Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 634-638.
Kağanlıktan Önceki Unvânı: Türkçe Toŋa Şad, Çincede Tóng’é Shè (T’ung-e She) 同俄殺.
Kağanlık Unvânı: Türkçe Işbara İltiriş Ḳaġan, Çincede Shābōluó Die/Xilìshī Kěhàn (Sha-po-luo Tieh/Hsi-li-shih K’e-han) 沙鉢羅咥利失可汗.

(İç Savaş, kağanlık ikiye ayrılır)

10 ) Yĭpí Tarduş Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 638-642.
Kağanlıktan Önceki Unvânı: Çincede Yugu Shè (Yü-ku She) (?)(?)殺.
Kağanlık Unvânı: Türkçe Tarduş Ḳaġan, Çincede Yĭpí Duōlù Kěhàn (Yi-p’i To-lu K’e-han) 乙毗咄陸可汗.

11 ) Yiqulishi Yĭpí Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 639-640.
Unvânı: Çince’de Yiqulishi Yĭpí Kěhàn (Yi-ch’ü-li-shih Yi-p’i K’e-han) (?)(?)(?)(?)乙毗可汗.

12 ) Baġatur Yĭpí Yabġu Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 640-641.
Unvânı: Çincede Mòhèduō Yĭpí Yèhù [Mo-he-to Yi-p’i Ye-hu] 莫賀咄乙毗葉護.

13 ) Yĭpí Işbara Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 641-642.
Kağanlıktan Önceki Unvânı: Çincede Biheduo Yèhù (Pi-he-to Ye-hu) (?)(?)(?)葉護.
Kağanlık Unvânı: Çincede Yĭpí Shābōluó Kěhàn (Yi-p’i Sha-po-luo K’e-han) 乙毗沙鉢羅可汗.

14 ) Yĭpí Shèguì Kağan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 642-649.
Unvânı: Çincede Yĭpí Shèguì Kěhàn (Yi-p’i She-kui K’e-han) 乙毗射匱可汗.

15 ) Işbara Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 651-656.
Adı: Çincede Āshǐnà Hèlǔ (A-shih-na He-lu) 阿史那賀魯.
Unvânı: Türkçe Işbara Ḳaġan, Çincede Shābōluó Kěhàn (Sha-po-luo K’e-han) 沙鉢羅可汗.

16 ) Xīngxīwáng Kağan ve Jìwǎngjué Kağan: Táng (T’ang) 唐 Sülâlesi’nin atadığı kukla kağanlar. Aralarında iç savaş yaşanmıştır.
Kağanlık Yaptıkları Yıllar: 651-667.
Adları: Xīngxīwáng Kağan’ın adı Çincede Āshǐnà Míshe (A-shih-na Mi-she) 阿史那彌射, Jìwǎngjué Kağan’ın adı ise Çincede Āshǐnà Bùzhēn (A-shih-na Pu-chen) 阿史那步真.
Unvanları: Āshǐnà Míshe’nın unvânı Çince Xīngxīwáng Kěhàn (Hsing-hsi-wang K’e-han) 興昔亡可汗, Āshǐnà Bùzhēn’ın unvânı ise Çince Jìwǎngjué Kěhàn (Chi-wang-chüeh K’e-han) 繼往絕可汗.

17 ) Āshǐnà Yuánqìng ve Jiézhōng Shìzhŭ Kağan:
Kağanlık Yaptıkları Yıllar: 667-692.
Adları: Yuánqìng'in adı Çincede Āshǐnà Yuánqìng (A-shih-na Yüan-ch’ing) 阿史那元慶, Jiézhōng'un adı Çincede Buli Húsèluó (Pu-li Hu-se-lo; Buli = Türkçe Böri [Kurt]) (?)(?)斛瑟羅.
Unvanları: Húsèluó’nun unvânı Çincede Jiézhōng Shìzhŭ Kěhàn (Chieh-chung Shih-chu K’e-han) 竭忠事主可汗.

18 ) I. On Oḳ Ḳaġan (âsî):
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 677-679.
Adı: Çincede Tuizi (T’ui-tzu) 俀子.
Unvânı: Türkçe On Ok Ḳaġan ve Çincede Shíxìng Kěhàn (Shih-hsing K’e-han, “On Boyun Kağanı”) 十姓可汗.

19 ) II. On Oḳ Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 704-716.
Adı: Çincede Āshǐnà Huáidào (A-shih-na Huai-tao) 阿史那懷道.
Unvânı: Türkçe On Oḳ Ḳaġan ve Çincede Shíxìng Kěhàn (Shih-hsing K’e-han) 十姓可汗.

20 ) Āshǐnà Xiàn: Kendisi kağanlık unvânı almadığı hâlde On Oklar’ı yönetmek için Çin tarafından gönderilmiştir.
Görev Yaptığı Yıllar: 705-717.
Adı: Çincede Āshǐnà Xiàn (A-shih-na Hsien) 阿史那獻.

21 ) III. On Oḳ Ḳaġan:
Kağanlık Yaptığı Yıllar: 739.
Adı: Çincede Āshǐnà Xīn (A-shih-na Hsin) 阿史那昕.
Unvânı: Türkçe On Oḳ Ḳaġan ve Çincede Shíxìng Kěhàn (Shih-hsing K’e-han) 十姓可汗.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: TÜRK-KAN - 13 Ağustos 2007
Paylaşımınız için sağolun Tigin Noyan Anda...

Bu sayede Atalarımızı hem gerçek ve hemde  çeşitli tarihi kaynaklarda geçen adlarını da öğrenmiş olduk.

Esenlikler,

TTK
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: TiginNoyan - 14 Ağustos 2007
Siz sağolun TÜRK-KAN Anda :) Yalnız liste %100 bitmiş değil.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: yedikule - 14 Ağustos 2007
İşbara Kağan..

ATSIZ ATA'mızın BOZKURTLARIN ÖLÜMÜ romanındaki Sultan ALMILA'nın babası olan Kağan değilmi..?
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: TiginNoyan - 14 Ağustos 2007
Evet sanırsam o. Yalnız küçük bir düzeltme: İşbara değil Işbara olacak (Türkçe'nin büyük ünlü uyumu kurallarına uygun olarak) ;) Aslında Işbara, Sanskrit dilindeki Īşvara unvânından gelir ki bu unvan "Prens, Kral, Bahadır, Ağa, Tanrı" gibi anlamlara gelmektedir; ancak Türkçe'ye geçtikten sonra kurallara uygun olarak Işbara'ya dönüşmüştür.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: TiginNoyan - 29 Eylül 2007
Sayın yöneticilerden bu başlığın sâbit duruma getirilmesini ricâ ediyorum.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: göktürk mert - 04 Ekim 2007
ELİNE SAĞLIK TİGİNNOYAN
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: göktürk mert - 04 Ekim 2007
EY TÜRK MİLLETİ ÜSTTEKİ MAVİ GÖK ÇÖKMEDİKÇE ALTTAKİ YAĞIZ YER DELİNMEDİKÇE SENİN İLİNİ VE TÖRENİ KİM BOZABİLİR BEN TÜRK BİLGE KAĞAN
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: TiginNoyan - 05 Ekim 2007
Siz sağolun Göktürk Mert.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Mavi_Kurt - 21 Ocak 2008
Baya Emek harcamışsın ve güzel bir paylaşım olmuş.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: cepni77 - 26 Ocak 2008
Evet emegine saglik, anda!!!
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: YavuzAlp - 03 Haziran 2008
Ellerine sağlık andam.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: hayalmisali - 03 Haziran 2008
Eline , emeğine sağlık andam.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Attila90 - 03 Haziran 2008
paylaşımın için teşekkür ederim andam.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: ÖzerBozkurt - 03 Haziran 2008
Evet sanırsam o. Yalnız küçük bir düzeltme: İşbara değil Işbara olacak (Türkçe'nin büyük ünlü uyumu kurallarına uygun olarak) ;) Aslında Işbara, Sanskrit dilindeki Īşvara unvânından gelir ki bu unvan "Prens, Kral, Bahadır, Ağa, Tanrı" gibi anlamlara gelmektedir; ancak Türkçe'ye geçtikten sonra kurallara uygun olarak Işbara'ya dönüşmüştür.
Andam;
Romanda ki Işabara Alp kağanlık yapmamıştı hatırladığım kadarıyla. Kendisi Çin elinde Kara Kağan uçmağa vardıktan sonra intihar etmişti.
Ben mi yanlış hatırlıyorum?
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: tungatonyukuk - 04 Haziran 2008
Çok ama Çok değerli paylaşımlar..

Tanrı Kut versin
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Tuğçe Özsoy - 04 Haziran 2008
Ellerinin emeğine sağlık.Atalarımızla ilgili böylesine güzel bir paylaşımı hazırlamızşsın ve bizlerle paylaşmışsın,yüreğine sağlık...

Esen kalmanız dileğiyle...

TTK!!!
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Bögü Alp - 06 Haziran 2008
İşbara Kağan..

ATSIZ ATA'mızın BOZKURTLARIN ÖLÜMÜ romanındaki Sultan ALMILA'nın babası olan Kağan değilmi..?

O Işbara Alp kağan değil tümenbaşıydı.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: İL TEGİN - 06 Haziran 2008
 Müthiş bir yazı olmuş. Sağol Tiginnoyan Kandaş... Ceddini bilmeyen, Türk olamaz.

 Saygılar
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: ilteris9 - 07 Haziran 2008
Listede bâzı düzeltmeler ve eklemeler yapılmıştır.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Ali Talip Çatalyürek - 22 Nisan 2011
paylaşım için sağol anda.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Borokhul Noyan - 23 Nisan 2011
Romanda ki Işabara Alp kağanlık yapmamıştı hatırladığım kadarıyla. Kendisi Çin elinde Kara Kağan uçmağa vardıktan sonra intihar etmişti.
Ben mi yanlış hatırlıyorum?

 O romanda adı geçen İşbara Alp'tir. Kurgu karakterlerden biridir. Listedeki kağanlar ise gerçekte yaşamış Kağanlarımız, Kutlu Atalarımızdır.

 Listeyi hazırlayan kandaşımıza da teşekkürler...Ulu Tanrı, kalemini her daim kılıç gibi keskin etsin. Sayesinde Kutlu Atalarımızı tanıdık, Atasını bilmeyen it peşinde gezer.   
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: koray33 - 19 Mayıs 2011
mükemmel hazırlanmış...  emeğine ağlık
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: turania_25 - 04 Kasım 2016
TiginNoyan kandaşımıza teşekkür eder, bu gibi araştırmalarında başarılar dilerim.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Üçoklu Börü Kam - 10 Şubat 2018
Listedeki kağanlar ise gerçekte yaşamış Kağanlarımız, Kutlu Atalarımızdır.

 Listeyi hazırlayan kandaşımıza da teşekkürler...Ulu Tanrı, kalemintvi her daim kılıç gibi keskin etsin. Sayesinde Kutlu Atalarımızı tanıdık, Atasını bilmeyen it peşinde gezer.   

“Büyük devletler kuran ecdâdımız büyük ve şümullü medeniyetlere de sahip olmuştur. Bunu aramak, tetkik etmek, Türklüğe ve cihana bildirmek bizler için bir borçtur.
Türk çocuğu ecdâdını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.”

Kutlu Türk Başbuğ Gâzi Mustafa Kemal Atatürk
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çebi - 30 Ocak 2023
Selam soydaşlarım.
Aile profilim çok hoşuma gitti. Eline sağlık yalnız doğu Göktürklerin 16. sırada yazdığın, benim de hem kanını taşıdığım hem de adını taşıdığım kağanın yanında neden parantez içinde asi yazıyor bilmek istiyorum. Bir yanlışlık varsa hemen düzeltilmesini talep ediyorum.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çağrıbey - 31 Ocak 2023
doğu Göktürklerin 16. sırada yazdığın, benim de hem kanını taşıdığım hem de adını taşıdığım kağanın yanında neden parantez içinde asi yazıyor bilmek istiyorum. Bir yanlışlık varsa hemen düzeltilmesini talep ediyorum.

Esenlikler Çebi kandaşım,
Moderasyon kayıtları doğrultusunda, konu incelemeye alınmış ve başlık sahibine iletilerek, kendisinden açıklayıcı bilgi istenmiştir.
Biz rastgele bir yanıt vermek istemedik.
Zira konu, tarihçileri ilgilendiren, akademik bir husustur.
Açıklama tarafımıza ulaştığında buraya eklenecektir.
Bilginize...

Ne Mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana.
Saygılarımla.
Çağrıbey.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çağrıbey - 31 Ocak 2023

Moderasyon kayıtları doğrultusunda, konu incelemeye alınmış ve başlık sahibine iletilerek, kendisinden açıklayıcı bilgi istenmiştir.
Biz rastgele bir yanıt vermek istemedik.
Zira konu, tarihçileri ilgilendiren, akademik bir husustur.
Açıklama tarafımıza ulaştığında buraya eklenecektir.
Bilginize...


Başlık sahibi TiginNoyan Kandaşımız bir üniversitede tarih doçenti olarak görev yapmakta olup, konu WhatsApp üzerinden kendisine iletildi.
Kendisiyle yapılan görüşmenin ekran resmi aşağıdadır.

(https://www.hunturk.net/forum/rsm/3190-img-20230131-wa0004edit8009252655323701-1675182998.jpg)

Alıntı

........... Hocam esenlikler.
Senin Göktürk Kağanlığı listesiyle ilgili bir soru geldi de.
Bu listedeki kaganların bazılarının yanında Asi yazıyor.
Bunun sebebi nedir?

Selamlar ............ başkan
Bunlar kağanlıklarını ilan etmelerine karşılık bütün boyların desteğini henüz sağlayamadan Çinliler tarafından yakalanan kişiler.

Çok teşekkür ederim hocam..


Ne Mutlu, Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Saygılarımla.
Çağrıbey.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çebi - 05 Şubat 2023
Açıklama için teşekkür ediyor. Evet yazılanlara ben de katılıyorum aile büyüklerim bunun hakkında bizzat Çine giderek araştırma yaptılar fakat "asi" kelimesi  yanlış anlaşılabileceğini söylüyorum.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çağrıbey - 05 Şubat 2023
Açıklama için teşekkür ediyor. Evet yazılanlara ben de katılıyorum aile büyüklerim bunun hakkında bizzat Çine giderek araştırma yaptılar fakat "asi" kelimesi  yanlış anlaşılabileceğini söylüyorum.

Asi kelimesi niçin yanlış anlaşılsın ki?
Bu işin uzmanları olan akademisyenler, tarih profesörleri belge ve tarihi gerçeklere dayanarak böyle tanımlamış ve kayıt altına almıştır.
Tarihi şahsiyetlerinde, temsil ettikleri ve taşıdıkları; bir takım değer, rütbe, sıfat ve mertebe var.
Bizim tarih anlayışımızda öyle gereksiz cilalama ve parlatmalara yer yok.
Gerçek neyse o yazılır.
Başarı ve zaferlerle övündüğümüz kadar başarısızlık ve hatta mağlubiyetleri de kabul ederek onlardan ders ve ibret alırız.
Hamaset edebiyatı gözleri kapatan ve geleceği aydınlatan ışığı söndüren bir perdedir.
Tarih hamaset değil gerçeklik ve bu gerçeklerden ders ve ibret çıkartma bilimdir.

Ne Mutlu Türk doğup Türk gibi yaşayana.
Saygılarımla.
Çağrıbey.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çebi - 05 Şubat 2023
Atatürk’ü anlatırken veya Kürşat’ı anlatırken yanına asi mi yazıyoruz ? Aynı şeyi anlatmanın bir çok yolu var. Ben tarihi saptıralım demiyorum neyse o tabikide ama bu kelime yerine kısaca açıklama yazılabilir. http://www.cebivakfi.com/cebi-vakfi/50/tarihimiz
Bu linkten Çebi Kağan hakkında kaynakça bildirilerek anlatımı var daha fazla bilgi öğrenmek istiyorsan başka bir başlık altında da anlatabilirim.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çağrıbey - 05 Şubat 2023
Atatürk’ü anlatırken veya Kürşat’ı anlatırken yanına asi mi yazıyoruz ?
Bu nasıl bir mantık yürütmek böyle Çebi Kardeşim?
Göktürk Kağanları Listesinde yanlarında âsî ibaresi yazan tarihi şahsiyetler, Çin kaynaklarına göre, kağanlıklarını ilan etmiş ama bütün Türk boylarının desteğini alamamış, yani kağanlık vasfını tam olarak sağlayamamış, üstelik de Çinliler tarafından tutuklanarak cezalandırılmış kişilerdir. Yani bu kişiler Çin hükümranlığı içerisinde bir kalkışma yapıp başarılı olamamış kişilerdir.
Kürşad, Çin esareti altında isyan çıkartmış ve isyan esnasında şehit düşmüş olan, kağanlık iddiası bulunmayan, bir kahramandır. Çin kaynaklarına göre âsîdir. Zira Çin otoritesine başkaldırmıştır.
Atatürk ise bu mantık çerçevesinde değerlendirilemez.
Zira âsî ibaresi Göktürk devrine aittir. Atatürk 20. Yüzyılın şahsiyetidir.
Ancak senin mantığından hareket edecek olursak mevcut Osmanlı yönetimi tarafından âsî olarak ilan edilip, gıyabında idam hükmü verilmiştir.
Şayet Atatürk milli mücadeleyi başaramamış olsaydı idam edilecek ve tarihe âsî olarak geçecekti.
Niyet ve amaç ne olursa olsun, mevcut otoriteye rağmen bir kalkışmaya tevessül edenler kalkışma aşamasında mevcut otorite tarafından âsî olarak ilan edilir, başarılı olursa kalkışmayı gerçekleştirenler eski yönetimi suçlar ve cezalandırır. Aksi halde kalkışmayı başaramayanlar cezalandırılır.
Bu, tarihi ve sosyolojik, bir gerçektir.

Ne Mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Saygılarımla.
Çağrıbey.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çebi - 07 Şubat 2023
1.si "senin mantığından hareket edecek olursak" demişsin. Benim mantığımla hareket edemezsin seninki sana benimki bana.
2.si Anlaşılıyor ki attığım link okunmamış ya da yeterli gelmemiş çünkü Ulu Önder Atatürk nasıl bağımsızlık için mücadele vermişse benim dedem de o şekilde mücadele vermiştir. ( Kıyas yapmıyorum. Şartlar çok farklı zaten.) İkimiz de Türk olduğumuza göre Çebi Kağan için asi demek doğru değil. Ama diyorsan ki ben tarihe Çinliler tarafından bakıyorum evet asi ama Türkler tarafından bakıyorsan hürriyet kahramanı.

Doğu Göktürk devletimiz yıkılır. Çin baskısı ile Göktürk Beyleri bir bir Çin egemenliğini kabul etmeye başlar.
Tüm bunları gören Çebi Kağan, Doğu Göktürk Devletini toparlamaya çalışsa da yıkılan devleti toparlamak güçtür. Çebi Kağan, Doğu Türk Kağanlığı'nı kurmaya çalıştı.
  Bu Uğurda Oğlunu Kaybetti.
Çin saldırıları ile dağılan Göktürkleri toparlamaya çalışan kutlu Türk kağanı Çebi Kağan'ın üzerine 649 yılında İmparator Taizong, Gao Kan komutasındaki orduyu gönderdi. Türk topraklarına giren Çin ordusunsaki piyadeler Çebi Kağan'ın oğlunu öldürdü. Daha sonra Çebi Kağan, Çin ordusu tarafından yakalandı.
Türkleri tekrar toparlamak için oğlunu kaybeden Çebi Kağan'ın hükmettiği topraklar 24 idari birime ayrılarak siyasi bütünlüğü bozuldu.
...
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Üçoklu Börü Kam - 07 Şubat 2023
1.si "senin mantığından hareket edecek olursak" demişsin. Benim mantığımla hareket edemezsin seninki sana benimki bana.
2.si Anlaşılıyor ki attığım link okunmamış ya da yeterli gelmemiş çünkü Ulu Önder Atatürk nasıl bağımsızlık için mücadele vermişse benim dedem de o şekilde mücadele vermiştir. ( Kıyas yapmıyorum. Şartlar çok farklı zaten.) İkimiz de Türk olduğumuza göre Çebi Kağan için asi demek doğru değil. Ama diyorsan ki ben tarihe Çinliler tarafından bakıyorum evet asi ama Türkler tarafından bakıyorsan hürriyet kahramanı.


Çağrıbey anda mutlaka sana gereken yanıtı verecektir, ama ben de bir iki kelâm edeyim.
Arkadaşım, buraya gelip, olur olmaz şeyler sordun. Ben ve diğer bazı arkadaşlar sana değer verip sorularını yanıtladı. Biz kimseyle sidik yarıştırmayı sevmeyiz. Senin mantığın ve üslubun sıkıntılı.
İstersen biraz ara ver.
Burası oyun parkı değil.

Kök Teñğri Türk'e Kut ve Utku Versin!
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Çebi - 07 Şubat 2023
Benim anlatma biçimimde bir sorun olduğunu düşünmüyorum. Ben nasıl konuşulacağını iyi biliyorum. Arkadaşın beni ötekileştirmeye çalıştı bu durum beni sinirlendirdi. Ayrıca çirkin sözlerini de sana iade ediyorum. Burada düşüncemi özgürce ifade edebileceğimi düşünüyordum fakat şu an çirkin bir şekilde zorbalık yapıyorsun. Galiba site sana ait beni çıkartabilirsin ama sözlerine dikkat et. 
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: [Hun Türk] - 08 Şubat 2023
Otağın açılış tarihine bakın, sonra gelip ahkâm kesin.

İşimiz gücümüz yok sanki.
Başlık: Ynt: Gök Türk Kağanları Listesi
Gönderen: Irkci10ur - 09 Şubat 2023
İlgili kişi Türk olmaktan değilde Çebi olmaktan gurur duyuyor gibi : ).

Çebi vakfı içinde aynı şey söylenebilinir. Sitelerindeki üst görselleri "Sümela Manastırı" değil mi? Çebilerle ne gibi bir bağlantısı var bu manstırın?

Tek bir bayrak görseli de yok ayrıca. Daha çok sosyal yardımlaşma derneği gibi.

Yine de Çebi leri bilgilendirdiği için teşekkür etmek gerek. "asî" anlamını bilmiyordum öğrenmiş olduk.